Het zwaard van Damocles

Volgens Spotify was ‘Sword of Damocles’ van Rufus Wainwright één van mijn meest beluisterde nummers van 2019. Dat is op zich niet zo vreemd, aangezien ik dat nummer gerust twintig keer achter elkaar op kan zetten en dat ook met grote regelmaat doe. Het stond ergens eind 2018 voor het eerst in mijn Discover Weekly op Spotify en het was liefde op het eerste gehoor.

Meteen vanaf het intro was ik al geboeid. “Release… the Sword of Damocles,” zingt hij met veel drama in zijn stem, na een eenvoudig piano-intro. Een tekst die bij mij destijds direct vragen opriep, die er voor zorgde dat ik geïnteresseerd verder luisterde, het nummer heel veel vaker afspeelde en mij uiteindelijk deed verdiepen in de achtergrond ervan.

Doorgewinterde Rufusfan

De muzikale familieachtergrond van Rufus Wainwright (een troubadour als vader en folkzangeres als moeder), gecombineerd met een liefde voor opera, is goed terug te horen in zijn repertoire. Ooit balanceerde hij op het randje van de afgrond door innerlijke strijd met zijn geaardheid, depressie en het maken van foute keuzes. Hij krabbelde weer op, kickte af van zelfdestructieve invloeden en bleef in al die tijd een muzikaal genie dat inspiratie putte uit zijn eigen ervaringen.

Ik hou al lange tijd van het theatrale, bijna zeurderige stemgeluid van Rufus. Het is denk ik een stem waar je van houdt of die je verafschuwt. Persoonlijk vind ik hem een boeiende, innemende man om te zien en bij een optreden bij Paul de Leeuw dat ik ooit eens zag, kwam ik erachter dat hij ook nog eens een leuke persoonlijkheid is. De tijd van idolen hebben en fan zijn, heb ik in mijn tienerjaren wel afgesloten, maar ook zonder posters boven mijn bed kan ik wel onder de indruk zijn van iemand. Stiekem ben ik gewoon een doorgewinterde Rufusfan.

De diepere betekenis

In mijn speurtocht naar de achtergrond van de songtekst – iets wat ik eigenlijk zelden tot nooit doe bij een nummer – kwam ik erachter dat hij het schreef nadat hij een vriendin in een gesprek ‘het zwaard van Damocles’ hoorde gebruiken om haar gemoedstoestand te beschrijven. Hij had geen idee waar ze het over had, maar het fascineerde hem zo, dat hij het verhaal van Damocles onderzocht en er een tekst over schreef. Toen hij eraan begon, had het nog geen politieke lading, maar gaandeweg bekroop hem het knagende gevoel van een diepere betekenis. Hij richtte zijn tekst steeds meer op president Trump en de verkiezingen.

Met het uitbrengen van het nummer en het tijdloze verhaal van het zwaard van Damocles, hoopte hij mensen richting de stembus te bewegen. Hij verklaart: “Met de Midterm-verkiezingen om de hoek is het belangrijk om een ​​standpunt in te nemen en op de een of andere manier bij te dragen – of het nu gaat om bewustwording voor kwesties in uw gemeenschap, protesteren/ demonstreren, naar het nieuws kijken om uw eigen meningen te formuleren, creëren, schreeuwen – het is alle hens aan dek.”

Persoonlijk gericht aan Donald Trump

In de muziekclip begint hij met een tekst, rechtstreeks gericht aan de president: “Geachte heer President, dit oude verhaal uit de 4e eeuw doet me aan u denken. Liefs, Rufus”, waarna een samenvatting van het verhaal volgt en de muziek begint.

Van ‘politiek volkslied’ naar tekening

Ergens las ik dat het nummer een politiek volkslied wordt genoemd. Zo zie ik het zelf niet echt. Het is meer de herkenning van het ‘zwaard van Damoclesgevoel’, en misschien onbewust toch mijn afkeer voor Trump, dat ik zo geboeid ben door het nummer. Hoe dan ook besloot ik een jaar na het uitbrengen van ‘Sword of Damocles’ om het te verwerken in een tekening.

Toen ik de tekening in mijn hoofd had zitten, begon ik net met ‘Inktober’, waardoor de uitvoering een maand verschoof. Tijdgebrek en een drukke decembermaand gooiden nog meer roet in het eten, maar vanochtend legde ik eindelijk de laatste hand aan het geheel. Een tekening met invloeden uit de tekst, uit de muziekclip en mijn eigen fantasie.