Nabij Dood Ervaring

Leestijd: 7 minuten

Momenteel is er een onderwerp dat ik nog interessanter vind dan non-dualiteit: het leven na de dood. Hoewel ‘momenteel’ niet helemaal klopt, het houdt mij mijn hele leven al bezig. Als kind wist ik – afgeschrikt door bizarre prenten van de hemel en hel – zeker dat deze ‘rijken’ waar je na je dood en beoordeling aan de ‘poort’ naartoe reist, niet echt konden bestaan. Die mening is onveranderd gebleven, maar wat is er dan wel?

In mijn vorige blog noemde ik heel kort de term NDE. Een aantal jaar geleden las ik voor het eerst een volledig verslag van een Nabij Dood Ervaring (oftewel NDE, ook wel BDE – Bijna Dood Ervaring genoemd) door neurochirurg dr. Eben Alexander. Ik schreef al eerder hierover in ‘Bewustzijnsvormen’. Een flinke tijd later stuitte ik dankzij het vernuftige algoritme van YouTube op een interessant kanaal waarop mensen met een NDE worden geïnterviewd. Kort daarop vond ik een vergelijkbaar podcastkanaal met uren aan luistermateriaal. Sindsdien ben ik meer dan honderdvijftig ervaringsverhalen verder en het einde is nog lang niet in zicht. Ze zijn stuk voor stuk intrigerend, geloofwaardig en het luisteren waard.

Wat is een Nabij Dood Ervaring?

Een NDE/Nabij Dood Ervaring (in het Engels heeft het dezelfde afkorting: Near Death Experience) is een bewustzijnstoestand waarin mensen in doodsnood of bij daadwerkelijk overlijden het gevoel hebben los te komen van hun lichaam en waarbij ze uiteindelijk terugkeren (overleven). In de meeste gevallen verplaatsen ze zich naar een andere, vredige realiteit. De ervaring is veruit in de meeste gevallen positief (ook wanneer de persoon in kwestie nogal wat narigheid op zijn/haar kerfstok had), een enkeling ervaart het als angstaanjagende leegte of duisternis. Er wordt in zulke gevallen gesproken van ‘de hel’, maar zonder vlammen en duivels. Dit schijnt te maken te hebben met de staat van zijn tijdens het overlijden en de duur van de klinische dood (te kort om het licht te bereiken).

Er wordt gesproken over verschillende stadia en lagere/hogere rijken/dimensies. Die hierboven besproken leegte of duisternis wordt gezien als het laagste stadium/rijk. Een stadium dat door velen wordt overgeslagen. De hoogste dimensies worden niet bereikt tijdens een NDE. Bij pogingen deze dimensies te beschrijven, vallen termen als ‘meer realistisch’, ‘meer 3-D’ of ‘echter dan het aardse bestaan’. Er is geen pijn of emotie, alleen bewustzijn. Er zijn kleuren en geluiden die wij met onze aardse zintuigen niet kunnen zien of horen.

De uittreding

De uittreding vindt soms al plaats (vlak) voor het daadwerkelijke overlijden. Vaak wordt het fysieke lichaam van bovenaf gezien, waarbij soms wordt geconstateerd dat er nog geen sprake is van een ‘flatline’. Veelgehoord is het zien van licht, de bekende tunnel en reizen met de snelheid van het licht. Vaak is er een begeleider die ze opwacht. Niet iedereen maakt hetzelfde mee, maar er is in veel gevallen een soort niet-veroordelende, maar confronterende terugblik op het aardse leven, als een soort 360 graden geprojecteerde slideshow die je ook rondom kunt zien, aangezien je niet kijkt met ‘ogen’.

Velen ontmoeten overleden dierbaren of spirituele (licht)wezens. Meestal hebben deze geen fysiek lichaam, maar zijn ze toch duidelijk herkenbaar. Er wordt vaak gesproken over energievormen of lichtbollen/orbs, soms met vage lichaamsvormen. Opvallend is dat er bijna altijd uitgebreid verslag wordt gedaan over een sterk gevoel van vredigheid, onvoorwaardelijke liefde, eenheid en energetische verbondenheid met alles en iedereen (hier komt dan toch non-dualiteit om de hoek kijken). Bij die beschrijving van liefde schieten alle superlatieven tekort.

Tijdloosheid

Ook hebben bijna alle personen met een NDE het idee dat ze in een volledig tijdloze dimensie verkeren. Het voelt alsof ze er maanden of zelfs jaren hebben doorgebracht, terwijl ze in werkelijkheid slechts een hartstilstand van 3 minuten hadden.

Sommigen krijgen het gevoel uiteindelijk een grens te bereiken tussen leven en dood. Een aantal spreekt over de optie om te blijven of terug te keren. Van degene die blijven zijn er uiteraard geen verslagen, maar zij die terugkeren (al dan niet tegen hun wil) spreken over met grof geweld en vaak ook fysieke pijn terug in het lichaam te ‘vallen’. Opvallend is echter dat niet één van de geïnterviewden na deze ervaring nog bang is voor de dood.

Hoger Bewustzijn

Uit onderzoek blijkt dat ongeveer een op de vijf mensen die klinisch dood waren en succesvol zijn gereanimeerd, een bijna-doodervaring heeft gemeld. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk hoger, omdat blijkt dat een groot aantal er niet over wil of kan praten. Dit heeft vooral te maken met het feit dat al je aardse overtuigingen onderuit zijn gehaald.

Met name de ontmoeting met/ ervaring van één zijn met het Hoger Bewustzijn maakt het lastig om erover te praten. Deze confrontatie wordt door christelijke gelovigen aangeduid als een ontmoeting met God, maar dan niet de Bijbelse God (er is geen oordelende man met baard op een troon). Niet-religieuzen of andersgelovigen spreken over ‘the One’, Hoger Bewustzijn, Liefde, Brahman, allesomvattende energie et cetera.

Kritiek en scepsis

Er is veel kritiek en scepsis op het hebben van een Nabij Dood Ervaring, met name vanwege het gebrek aan wetenschappelijk bewijs dat de personen met een NDE daadwerkelijk een inkijk hebben gehad in het ‘hiernamaals’. Het wordt vaak afgedaan als hallucinatie (zelfs als dit fysiek niet mogelijk is) of reactie van de hersenen door zuurstofgebrek. Al zijn ook de tegengeluiden slechts theorieën zonder wetenschappelijk bewijs.

Ook is er veel kritiek of zelfs aversie onder religieuze familie en vrienden, omdat wat mensen hebben meegemaakt niets te maken heeft met de kerkelijke leer. Voor mensen die het hebben ervaren is het echter een spirituele en bijzonder intense, levensveranderende ervaring. Hierbij maakt het niet uit of iemand voor het ‘overlijden’ religieus of spiritueel was of juist niet. Ook maakt het niet uit waar de persoon is opgegroeid, hoe oud hij/zij is en of het een man of vrouw is.

Ik heb geluisterd naar interviews van zowel christenen/katholieken als andersgelovigen, van agnosten, atheïsten, criminelen, daklozen, wetenschappers en artsen van over de hele wereld. Ze hebben allemaal een onderling (in grote lijnen) vergelijkbare ervaring gehad. Sommigen waren eerder buiten bewustzijn te noemen, velen waren minutenlang (of langer) klinisch dood. Een aantal had een officiële medische doodverklaring. Een enkeling was zelfs al in een ‘bodybag’ naar het mortuarium onderweg. Veel van deze NDE’s vonden plaats ver voor het internet-tijdperk en zijn ook in die tijd al vastgelegd in bijvoorbeeld boekvorm, wat de geloofwaardigheid voor mij laat toenemen.

Mijn eigen beleving

Hoewel ik al een aantal malen nabij de dood ben geweest (zie De dood ligt altijd op de loer – oktober 2018), heb ik zelf nooit een echte Nabij Dood Ervaring gehad. Toch heeft de reden dat de ervaringsverhalen van NDE-ers mij zo raken, wel een oorsprong bij een eigen ervaring. Een groot aantal ontmoet immers lichtwezens, of iets wat ze engelen noemen. Hun beschrijving komt exact overeen met wat ik ooit als tiener zag (zie De Engel – maart 2021), nog ver voordat ik ooit van NDE’s had gehoord.

In mijn beleving is wat ik hoor vertellen waar. Ik heb mijzelf al mijn hele leven verzet tegen religie omdat ik niet in die veelal dogmatische doctrines geloof. Ik heb altijd gedacht dat religies van de mensheid afkomstig was en niet veel heeft te maken met waarheid. Nagenoeg alle mensen die een NDE hebben meegemaakt, bevestigen dit idee. Er is wel degelijk iets wat wordt ervaren als goddelijkheid of Hogere Energie/Bewustzijn. Er zijn er velen die een ontmoeting hebben gehad met een lichtwezen dat ze hebben herkend als Jezus*. Maar slechts weinigen voelen na terugkeer nog aansluiting bij de kerk of religie.

Het meest bijzondere is: nagenoeg alles sluit aan op hetgeen ik in voorgaande blogs heb beschreven: wij zijn energetisch één: het Ene/Hoger Bewustzijn.

*) Dit lichtwezen wordt vaak herkend als Jezus, maar beschrijft zichzelf echter als ‘aanpasbaar naar begripsvermogen’. Een Boeddhist vertelde bijvoorbeeld dat hij Boeddha ontmoette, maar dat het wezen verklaarde: “Ik word door anderen ook als Jezus gezien.” Cardioloog en NDE-deskundige dr. Pim van Lommel spreekt over culturele overeenkomsten én verschillen. De kernervaring (liefde, licht, eenheid, grens, terugkeer) is vaak universeel, maar de vormen verschillen per persoon.

Kijk- lees- en luistertips:

Via de wereldwijde organisatie IANDS (the International Association for Near-Death Studies – in 1981 opgericht door wetenschappers en onderzoekers) is veel te lezen en te ontdekken over NDE’s.

Ik heb nog lang niet alles bekeken en beluisterd van onderstaande kanalen en er is zoveel meer, er staan duizenden ervaringsverhalen online. Er zijn boeken, films, documentaires en andere publicaties over dit onderwerp. Voor wie moeite heeft met Engels zijn de interviews met de Nederlandse dr. Pim van Lommel aan te bevelen. Wie het een interessant onderwerp vindt, kan jaren vooruit.

• YouTubekanaal van IANDS
• YouTubekanaal van Anthony Chene
• YouTubekanaal van Beyond the Horizon
• Podcast via Spotify van Round Trip Death

Voor de herkenbare beeldvorming: een NDE van Hollandse bodem, die zich afspeelt in Amsterdam en veel elementen bevat die ik hierboven heb beschreven:

Documentaire ‘After Death’ uit 2023, waarbij wetenschappers, experts en overlevenden met uiteenlopende ervaringen aan het woord komen: